Со одлука на Владата на Република Македонија со број 44-781/1 од 14.03.2017 година Верскиот комплекс Шарена џамија во Тетово е прогласена за културно наследство од особено значење, поткатегорија исклучително значење која гласи:
Врз основа на член 41 став 2 од Законот за заштита на културното наследство („Службен весник на Република Македонија“ бр. 20/2004, 115/2007, 18/2011, 148/2011, 23/2013, 137/13, 164/13, 38/14, 44/14, 199/14, 104/15, 154/15, 192/15 и 39/16), Владата на Република Македонија на седницата одржана на 14.03.2017 донесе
ОДЛУКА
за прогласување на Верскиот комплекс Шарена Џамија во Тетово за културно наследство од особено значење, поткатегорија исклучително значење
Член 1
Верскиот комплекс Шарена Џамија во Тетово, изграден во 1495 година (во натамошниот текст: Комплексот) кој претставува споменик на културата се прогласува за културно наследство од особено значење, поткатегорија исклучително значење.
Со прогласување на Комплексот за културно наследство од особено значење поткатегорија исклучително значење, се овозможува:
- трајно зачувување на Комплексот во изворна состојба,
- создавање на поволни услови за опстанок на Комплексот и задржување на интегритетот на сите податоци што тој ги носи со себе како сведоштво,
- ширење на сознанијата за вредностите и значењето на Комплексот и за неговата улога во културната идентификација,
- оспособување на Комплексот според неговатата намена и значење, заради задоволување на културните, научните, едукативните, естетските, верските, економските, туристичките и другите потреби на граѓаните и општеството и
- спречување дејствија, појави и влијанија со кои се врши или може да настане оштетување или деградирање.
Комплексот заради својата архитектонска, градежничка, историска, уметничка и документарна вредност, својствата како автентичност, единственост, разновидност, интегралност, зачуваност, старост и припадност, културната и техничката функција и културно, историско, уметничко и техничко значење, изразена преку нејзината градба, архитектонската концепција и функционалната просторна организација, стилските влијанија и декоративните елементи на фасадите како и зачуваната живописна и уникатна внатрешна декорација, питорескно изведена со безброј стилизирани флорални, геометриски мотиви и арабески во ентериерот, е сведоштво за едно време кое е од поширок интерес за проучување на општествено економските и културно историските прилики во Република Македонија.
Член 2
Комплексот се наоѓа во подрачјето на општина Тетово, на КП 7970, КО Тетово 2, на ул.„Браќа Миладиновци“ бр.97, со координати: север 42° 00’ 21’’, исток 20° 58’ 00’’, на надморска височина од 486 м и зафаќа површина на објект џамија 246 м2, турбе 37,6 м², чешма 4 м², површина на дворно место 678,4 м².
Член 3
За Комплексот се дефинираат следните граници: КП 7970, КО Тетово 2, и се утврдува следниот опис на истите:
– исток – источна граница на КП 7970 се граничи со КП 5581/2, дел од бул.„Илинденска”,
– југ – јужната граница на КП 7970 се граничи со КП 7564 дел од ул.„Браќа Миладиновци“,
– запад – западната граница на КП 7970 се граничи со КП 7954, зелен појас, парк,
– север – северната граница на КП 7970 се граничи со КП 7954, зелен појас, парк.
Член 4
За Комплексот се утврдува една контактна зона, што ги зафаќа КП 7954 (парк), КП 5581/2 (улица дел), КП 7564 (улица дел), КП 7953 (трафостаница) и КП 11923 (река дел), КО Тетово 3, со следниот опис на нејзините граници:
– источната граница започнува од пресечната точка на речното корито (реката Пена КП 11923, КО Тетово 3) и оската на булеварот „Илинденска“ (КП 13398, КО Тетово 3, на средината на мостот) и се движи во правец на југ по оската на булеварот „Илинденска“ (КП 5581/2, КО Тетово 2) до пресекот со оската на ул. „Браќа Миладиновци“ (КП 7564, КО Тетово 2), како точка на сечење со јужната граница на контактната зона,
– јужната граница започнува од точката на сечење со источната граница на контактната зона и се движи во правец на запад по оската на улицата „Браќа Миладиновци“ (КП 7564, КО Тетово 2), до пресечната точка со правецот на оградниот ѕид на заштитеното добро „Куќата на Палоши“, односно со правецот на западната граница на КП 7954 (парк, зелен појас), како точка на сечење со западната граница на контактната зона,
– западната граница започнува од точката на сечење со јужната граница на контактната зона и се движи во правец на север по источната страна на оградниот ѕид, односно западната граница на КП 7954 , по целата должина и натаму во истиот правец до средината на речното корито (реката Пена, КП 11923, КО Тетово 3), како точка на сечење со северната граница на контактната зона,
– северната граница започнува од точката на сечење со западната граница на контактната зона и се движи во правец на исток по средината на речното корито (реката Пена, КП 11923, КО Тетово 3), до точката на сечење со источната граница на контактната зона, како завршна точка на описот на границите на контактната зона.
Член 5
За Комплексот се утврдува режим на заштита од прв степен со следниве мерки на заштита:
- вршење конзерваторски зафати на објектите во Комплексот согласно методологијата за заштита на ваков вид на објекти, поради зачувување на неговиот автентичен изглед,
- одржување на сите изворни елементи на објектите во Комплексот и преземање мерки на непосредна заштита, како би се продолжил нивниот век на траење,
- задржување на постојната состојба на архитектурата и редовно одржување на конзервираните, реставрираните и реконструирани елементи што го сочинуваат Комплексот, особено во поглед на типот на кровот и кровниот покривач, изгледот на фасадите и ентериерот, како и материјалите од кои се направени и техниката на изведба, вклучувајќи: тип на ѕидарија, боја на дрвенарија, тип на порти, врати и прозорци,
- чување и одржување на ѕидното сликарство,
- задржување на постојната конфигурација, структура и изглед на придружните објекти (турбе, чешма), пристапните патеки и други карактеристични содржини,
- превентивна заштита, санација, конзервација, фумигација и други мерки на непосредна заштита на архитектурата, фреските,
- задржување на изворната функција на џамијата,
- забрана за градба на нови објекти во дворот на џамијата,
- задржување на постојниот габарит и постојниот изглед на објектите во Комплексот – висина и изглед на фасадите,
- забрана за подигање на меморијални споменици и спомен – обележја во границите на Комплексот,
- забрана за поставување рекламни паноа, антенски и други инсталации и било какви натписи на објектот, со исклучок на меѓународните знаци и официјалните ознаки предвидени со прописите за заштита на културното наследство,
- затскривање на сите видови водови од инфраструктурата и инсталациите, односно обезбедување тие да не бидат видливи во просторот на Комплексот,
- преземање на дејствија што може да предизвикаат промени на заштитеното добро или нарушување на интегритетот на заштитеното подрачје во постапка предвидена со прописите за заштита на културното наследство и за градење во заштитените подрачја,
- исклучување на сите дејствија со кои може да се наруши автентичноста и интегритетот на ова заштитено добро.
Член 6
За контактната зона на Комплексот се утврдува режим на заштита од трет степен со следниве мерки на заштита:
- задржување на постојната намена на отворените јавни простори (улици, зелен појас) и нивно одржување и доуредување,
- задржување на постојната состојба на изградените објекти, со можност за градежни интервенции на нив со прилагоден архитектонски израз и ограничување во поглед на габаритот и катната височина.
Член 7
Покрај мерките на непосредна заштита од членовите 5 и 6 од оваа одлука, за Комплексот се утврдуваат и следниве други мерки на заштита:
- хортикултурно уредување и одржување на дворното место,
- изработка, усвојување и примена на предвидените елаборати, програми, планови и слична документација во поглед на безбедносната заштита и заштитата во случај на вооружен судир и природни непогоди,
- обезбедување достапност на јавноста во Комплексот на редовен начин во согласност со прописите за заштита на културното наследство,
- задржување на Комплексот во соодветните урбанистички планови и вклучување на контактната зона во нив,
- илуминација на Комплексот,
- превземање превентивни и корективни мерки против деструктивни ефекти од бучава, удари и вибрации предизвикани од машини и возила,
- популаризација на Комплексот преку флаери, плакати, рекламен материјал, публикации, организирани туристички посети и сл.,
- почитување, чување и одржување на Комплексот,
- користење, презентација и популаризација на Комплексот.
Заради остварување на целите на заштитата за Комплексот и неговата контактна зона можат да се утврдат и други мерки на заштита согласно Законот за заштита на културното наследство.
Дејствата што може да предизвикаат промени на Комплексот или да го нарушат неговиот интегритет се превземаат во постапка предвидена со прописите за заштита на културното наследство.
Член 8
Оваа одлука влегува во сила наредниот ден од денот на објавувањето во „Службен весник на Република Македонија“.
